Hövzə Xəbər Agentliyinin müxbirinin məlumatına görə, Ayətullah Əlirza Ərafi, əyalətlərdə və xüsusi bölgələrdəki Elmi Hövzələrin tədqiqat üzrə müavinlərinin 13-cü iclasının ikinci günündə, bu iclasın təşkilində əməyi keçənlərə, xüsusilə Höccətül-islam vəl-müslimin Abbasiyə təşəkkür edərək bildirdi ki: Qurani-Kərimin nurani ayələrinə baxdıqda, Allah qarşısında nə qədər ehtiyaclı və kasıb olduğumuzu yaxşı dərk edirik. Bizim vəzifəmiz Uca Yaradanın hidayət və səadət yolunda bizə rəhbərlik etməsini diləmək və bizi ruhi-mənəvi zənginliyə qovuşdurmaqdır.

Elmi Hövzələrin rektoru əlavə etdi ki, kainat və varlıq aləmində əsas, doğma yoxsulluq mövcuddur. Bu, bizə tanış olan ikincil yoxsulluqlardan fərqlidir. Onun sözlərinə görə: Əsas məsələ budur ki, varlığın mahiyyəti başqa bir aləmə bağlıdır və keçici dünya həyatında biz dərin yoxsulluq içindəyik. Hətta varlıqdakı kamal da bu yoxsulluğun bir hissəsidir. Yaradılmışların varlıq mahiyyətində bu yoxsulluq mövcuddur. Bununla belə, Allah ilk kainata varlıq, şərəf və nüfuz bəxş etmişdir.

Yalnız Allahın bəndəliyi yoxsulluğu aradan qaldırır və səadət yolunu açır

O davam etdi: Din, insanın bu dünyaya bağlılığını və yoxsulluğa düçar olmasını xatırlatmaq üçün göndərilmişdir. Yalnız Allahın bəndəsi olmaq yoxsulluğu aradan qaldıran və səadət yoluna aparan yeganə yoldur. İnsan kəmalı, məhz bu yoxsulluğu dərk etməkdədir. Buna görə də Peyğəmbərin (s) nurani sözlərini anlamaq lazımdır: ‘Yoxsulluq mənim şərəfimdir’ (‘Al-fəqru fikhri’).”

Elmi Hövzələrin Ali Şurasının üzvü vurğuladı ki, bu yoxsulluğun dərk edilməsi də mərhələlərə malikdir. Onun sözlərinə görə: Bu yoxsulluq ümumiyyətlə bir hiss və duyğuya çevrilir. Əgər insan bu yoxsulluğu həm duyğu, həm də təfəkkür vasitəsilə anlayarsa, ali müşahidə və dərk zirvəsinə çatır. Əslində, varlıq genişliyi artdıqca, insan Allah qarşısında daha təvazökar olur.

Elmi Hövzələrin rektoru bildirdi: Bizim işimizin ruhu, bu yoxsulluğu və bağlılığı özümüzdə hiss etməkdir. Əgər bu dərkə çatsaq, artıq bəndəliy yolunda addım atmışıq. Eyni zamanda, vəzifəmiz bu yoxsulluğu və bağlılığı başqalarına da göstərmək və həqiqəti düzgün çatdırmaqdır.

Elmi Hövzələrin varlıq fəlsəfəsi: iki əsas hədəf

Ayətullah Ərafi eyni zamanda Elmi Hövzələrin varlıq fəlsəfəsinin iki əsas hədəfə yönəldiyini bildirdi:

Birincisi: Kadrların yetişdirilməsi təhsil, tədqiqat və əxlaq tərbiyəsi bir-birinə bağlı olmalıdır ki, səmərəli və bacarıqlı kadrlar yetişdirilsin və müxtəlif ehtiyaclar qarşılanmış olsun.

İkincisi: Fikrin formalaşdırılması Hövzə düşüncə istehsal etməli, orijinal və yeni ideyaları qəbul edib onları inkişaf etdirməyə diqqət yetirməlidir.

Elmi Hövzələrin rektoru əlavə etdi: Şübhəsiz, bu iki sahədə tədqiqat mühüm rol oynayır, eyni zamanda təhsil isə bu iki əsas vəzifənin təməl daşı sayılır. Bu yanaşma ilə hər iki məqsədə  kadr yetişdirməyə və fikir istehsalına bütün göstəricilər və ehtiyaclar nəzərə alınaraq nail olmaq mümkündür.

Tədqiqat üzrə müavinlərin qeyri-rəsmi və əlavə vəzifəsi

Ayətullah Ərafi tədqiqat üzrə müavinlərə müraciət edərək qeyd etdi: Siz, tədqiqat üzrə müavinlər, eyni zamanda əxlaq müavini kimi iki vacib iş üzərinizə götürmüsünüz. Birincisi, birbaşa idarəetmə işləridir: Tədqiqat mərkəzlərini təşkil etmək, tədqiqat müəssisələri yaratmaq, elmi fəaliyyətləri dəstəkləmək, məsələn, ‘İlin Kitabı’, ‘Əllamə Hilli Festivalı’ və s. Bu vəzifə çox önəmlidir. Lakin sizin qeyri-rəsmi və ikinci bir vəzifəniz də var ki, bəzən rəsmi vəzifələrdə ön plana çıxmaya bilər, amma əslində birincidən də önəmli və çətindir.

Tədqiqat yönümlü təhsilə doğru addım

Elmi Hövzələrin Ali Şurasının üzvü əlavə etdi: Bu vəzifə, əslində, məktəb, əyalət və mərkəz strukturlarında tədqiqat yönümlü yanaşmanı kökləndirməkdir. Yəni hər üç səviyyədə ciddi diqqət yetirilməli və təhsil prosesi tədqiqat mərkəzli istiqamətə yönəldilməlidir.

Elmi Hövzələrin rektoru vurğuladı: Sizin, tədqiqat üzrə müavinlərin sənəti, digər şöbələr və müavinliklərlə işbirliyi və qarşılıqlı gücləndirmə yolu ilə bu məqsədə nail olmaqdır. Davamlı səylərdən heç vaxt vaz keçməyin ki, nəticədə tədqiqat mərkəzli təhsili görək.

O əlavə etdi ki, hövzənin həm təhsil, həm də tədqiqat müavinləri bu sahələrdə artıq uğurlu təcrübəyə malikdirlər. Ümid edirik ki, qarşılıqlı əməkdaşlıqla, hövzənin təhsil və tədqiqat sahələrində daha təsirli və transformativ bir inkişaf müşahidə olunacaq. Əsas məqsəd təhsil və tədqiqatın inteqrasiyası və qarşılıqlı əlaqəsinin möhkəmlənməsidir.

Ali Şura üzvü həmçinin bildirdi: Adətən, tədqiqat digər sahələrlə müqayisədə daha az diqqət görür, amma biz bilirik ki, bu məsələ çox vacib və həlledicidir.

Təbliğ yalnız tədqiqatla təsirli və uğurlu olur

Ayətullah Ərafi çıxışının digər bir hissəsində, “Qabaqcıl və nümunəvi Hövzə” şurasında Ali Rəhbərin tövsiyələrinə işarə edərək bildirdi: Təbliğ işlərində də elmi və tədqiqat fəaliyyətlərinin əhəmiyyəti açıq şəkildə görünür. Təbliğ yalnız onda təsirli və uğurlu olur ki, onun arxasında ciddi tədqiqat dəstəyi dayansın.

Elmi Hövzələrin rektoru vurğuladı ki: Təbliğin fövqəladə əhəmiyyətinə baxmayaraq, tədqiqat fəaliyyəti olmadan bu iş heç bir nəticə verməz. Eyni zamanda, yalnız səmərəli kadr yetişdirmə ilə kifayətlənməməliyik. Çağdaş dövrdə fikrin istehsalı və inkişafı da eyni dərəcədə vacibdir.

Ayətullah Ərafi həmçinin müasir kognitiv elmlər və yeni texnologiyaların, o cümlədən süni intellektin, bu sahədəki əhəmiyyətinə diqqət çəkdi: Son onillikdə baş verən dəyişikliklərdən əvvəl, yeni texnologiyalar yalnız tədqiqat və araşdırma üçün bir vasitə idi. Lakin bu gün texnologiyalar artıq kognitiv elmlərə çevrilmiş və aktual dünyada təsirləri günü-gündən artır. Əslində burada biz bir yaradıcı potensial ilə qarşı-qarşıyayıq və onu düzgün dərk edib, kognitiv sahələrdə səmərəli şəkildə istifadə etməliyik.

Elmi Hövzələrin müasir texnologiyalar və süni intellekt sahəsindəki böyük fəaliyyətləri

Elmi Hövzələrin Ali Şurasının üzvü əlavə etdi ki: Allahın lütfü ilə  son dövrdə müasir texnologiyalar və süni intellekt sahəsində, xüsusilə də infrastrukturun təmin olunması istiqamətində, hövzədə böyük və önəmli fəaliyyətlər həyata keçirilmişdir. Gələcəkdə bu işlər barədə daha geniş məlumat təqdim olunacaq.

Ayətullah Ərafi həmçinin bildirdi: Gələcək dəyişikliklər nəzərə alındıqda, qarşıda çox böyük imkanlar dayanır və biz bu fürsətlərdən layiqli şəkildə istifadə etməliyik. Süni intellekt insan və İslami elmlərin yayılması və inkişafı yolunda həm çətinliklər, həm də imkanlar yaradır və biz bunu gözardı edə bilmərik.

İctihad yönümlü yanaşmanın əhəmiyyəti

Elmi Hövzələrin rektoru vurğuladı: Bizim insan və islami elmlər sahəsində apardığımız tədqiqatlar müxtəlif səviyyə və qatlarda həyata keçirilir. Lakin islami elmlərlə bağlı məsələlərdə ictihad və dərin anlayış tələb olunur ki, bunlar din və dini təlimlərlə əlaqəlidir. Tədqiqatların dinlə əlaqələndirilməsi isə dəlil və əsaslandırma tələb edir. Əlbəttə, hər tədqiqatçı mütləq müctəhid olmaq məcburiyyətində deyil, lakin ictihad yönümlü yanaşmanın əhəmiyyətini gözardı etməməliyik ki, mövcud böyük irsimizdən faydalana bilək və ona əsaslanaq.

Ölkənin və islami sistemin ehtiyaclarına yönəlmiş tədqiqat yanaşması

Ali Şura üzvü əlavə etdi: Başqa mühüm məsələ, müasir fıqh kimi potensial sahələrdən istifadə etməkdir. Allahın köməyi ilə bu sahədə hövzədə artıq yaxşı irəliləyişlər başlanmış və davam edəcək.

O bildirdi ki: Ali dərslər üzrə mövzularında və digər sahələrdə pul, xarici valyuta, süni intellekt və müasir texnologiyalar, yeni tibbi məsələlər və s. haqqında müzakirələr aparılır. Bu, sizə geniş imkan yaradır ki, tələbələrin və alimlərin tədqiqat yanaşmasını ölkənin və islami sistemin ehtiyacları üzərində daha ciddi şəkildə inkişaf etdirək. Filosofiya və digər sistemlərdə də əhəmiyyətli işlər nəzərdə tutulub ki, bunlar da Hövzənin tədqiqat fəaliyyətləri üçün digər imkanlardır.

Nüfuzlu tələbələrin və alimlərin rolu

Elmi Hövzələrin rektoru vurğuladı ki, bütün tələbələr və alimlərə diqqət yetirməklə yanaşı, ilk növbədə nəhəng potensiala malik və motivasiyalı nəsilləri müəyyən etmək və onlardan istifadə etmək vacibdir.

Ayətullah Ərafi əlavə etdi ki, nüfuzlu tələbələri seçmək, onları yönləndirmək və dəstəkləmək tədqiqat üzrə müavinlərin əsas vəzifələrindəndir və bu sahədə ciddi planlaşdırma aparmaq lazımdır.

Xəbərin sonu