Hövzə Xəbər Agentliyinin müxbirinin verdiyi məlumata görə, ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru, Ayətullah Əlirza Ərafi, Məsumiyyə Elmi Hövzəsində keçirilən və Hövzə tələbələri və məzunları işləri üzrə idarənin mərkəzi və regional rəhbərlərinin iştirak etdiyi toplantıda, Fatimə günlərini anaraq tədbirin təşkilatçılarına, xüsusilə də Hövzə tələbələri işləri üzrə idarəyə təşəkkürünü bildirdi. O, həmçinin qeyd etdi ki, Hüccətül-İslam vəl-müslimin Qənavatinin bu vəzifədə olması onun şəxsi fəzilətinə, idarəçilik təcrübəsinə və hövzə reallıqlarını yerində anlamasına görə çox qiymətlidir.

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru çıxışını iki əsas istiqamətdə təqdim etdi:

Birinci istiqamət: İslamda xidmət sistemi

İslamda xidmət anlayışı və ehtiyacların qarşılanması

Ayətullah Ərafi bildirdi ki, İslamda xidmət sistemi tam, məntiqi və əhatəli bir quruluşa malikdir. Onun sözlərinə görə, xidmət etmək başqalarının ehtiyaclarını qarşılamaq, fərd və ya toplumun müxtəlif səviyyələrdəki tələbatını təmin etmək deməkdir. Bu anlayış hədis və rəvayətlərdə də öz əksini tapmışdır. Məsələn, «Qəzaə həccətu əl-mümin» və ya «Qəzaə həccətu əl-xəlq» kimi çoxsaylı sənədlərlə təsdiqlənmişdir.

İmam Sadiq (ə) buyurmuşdur:
قَالَ اَلصَّادِقُ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَضَاءُ حَاجَةِ اَلْمُؤْمِنِ أَفْضَلُ مِنْ أَلْفِ حِجَّةٍ مُتَقَبَّلَةٍ بِمَنَاسِکِهَا وَ عِتْقِ أَلْفِ رَقَبَةٍ لِوَجْهِ اَللَّهِ وَ حُمْلاَنِ أَلْفِ فَرَسٍ فِی سَبِیلِ اَللَّهِ بِسُرُجِهَا وَ لُجُمِهَا.
"Bir möminin ehtiyacını qarşılamaq, min dəfə qəbul olunmuş həcc və minlərlə qulun azad edilməsindən, minlərlə atın yol haqqı və əyarları ilə Allah yolunda sürülməsindən daha fəzilətlidir."
[Mişkāt əl-ənvār fi qurrər əl-əxbar, c.1, s.143]

Elmi Hövzələrin Ali Şurasının üzvü əlavə etdi ki, lüğət mənbələrində də xidmət etmək «əl-qiyam bihavaecen nas» yəni insanların ehtiyaclarını qarşılamaq mənasında işlədilir. Ehtiyac və tələb müxtəlif səviyyə və istiqamətlərdə olduğuna görə, xidmət də müxtəlif növ və mərtəbələrdə ola bilər.

İmam Kazım (ə) buyurmuşdur:
إنَّ لِلّهِ عِبادا فِی الأرضِ یَسعَونَ فی حَوائجِ النّاسِ هُمُ الآمِنونَ یَومَ القِیامَةِ
"Allahın yer üzündə bəndələri vardır ki, insanların ehtiyaclarını qarşılamağa çalışırlar; onlar Qiyamət günü təhlükəsiz olanlardır."
[Əl-Kafi, c.2, s.197]

Ehtiyacların növləri: fərdi və sosial

Ayətullah Ərafi insan ehtiyaclarının müxtəlifliyinə işarə edərək qeyd etdi ki, bəzi ehtiyaclar fərdi və daxili xarakter daşıyır, bəziləri isə kollektiv mahiyyətə malikdir. Cəmiyyət də canlı bir varlıq kimi fərdi ehtiyaclardan kənar, real ehtiyaclara malikdir və bu ehtiyacların təmin edilməsi sağlam sosial həyatın göstəricisidir.

Ehtiyacların təmin edilməsinin üç əsas mərhələsi 

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru bildirdi ki, ehtiyacların təmin edilməsi mərhələli şəkildə baş verir:

1. Ehtiyacın tanınması

2. Ehtiyacın hiss olunması

3. Ehtiyacın arzu və tələb vasitəsilə ifadəsi

Ayətullah Ərafi əlavə etdi ki, bəzən insan ehtiyacı olmasına baxmayaraq ona şüurunda çatmır. Məsələn, huşunu itirmiş xəstə müalicəyə ehtiyac duyur, amma bunu dərk etmir. Belə ehtiyacın ödənməsi də xidmət hesab olunur. Daha yüksək mərhələdə isə insan öz ehtiyacını anlayır və onun yoxluğundan əziyyət çəkir. Bu səviyyədə xidmət yalnız ehtiyacı ödəmək deyil, həm də əziyyəti azaltmaq və sevinc yaratmaqdır.

Bu baxımdan, ehtiyaclar üç kateqoriyaya ayrılır:

1. Həqiqi ehtiyac (mövcud, şüurdan əvvəl)

2. Şüurlu ehtiyac (hiss edilən)

3. İfadə olunmuş ehtiyac (arzu və tələb vasitəsilə)

Allaha olan ehtiyac: bütün ehtiyacların başında

Qum Elmi Hövzəsində fiqh və usul dərsi verən müəllim Ayətullah Ərafi müasir psixologiyada ehtiyacların mərtəbəliliyi nəzəriyyəsinə istinad edərək qeyd etdi ki, İslam bu təsnifatı qəbul etsə də, bütün ehtiyacların başında Allaha olan ehtiyacın dayandığını vurğulayır.

Müqəddəs Quranın Fəth surəsi, 15-ci ayə bu həqiqəti ifadə edir:
«یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَی اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ"
"Ey insanlar! Siz hamınız Allaha möhtacsınız; Allah isə heç bir şeye möhtac olmayan və hər tərifə layiq olandır."

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru əlavə etdi ki, İslami məntiqdə Allah ehtiyacı bütün ehtiyacların kökündə durur, çünki İlahi nemət həm insanın vücudunu yaradır, həm də onun kamilliklərini bəxş edir.

Rəvayətlərdə xidmətin böyük savabı

Ayətullah Ərafi İmam Sadiqdən (ə) nəql etdiyi rəvayətə istinad edərək dedi:
قَالَ اَلصَّادِقُ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ: قَضَاءُ حَاجَةِ اَلْمُؤْمِنِ أَفْضَلُ مِنْ أَلْفِ حِجَّةٍ مُتَقَبَّلَةٍ بِمَنَاسِکِهَا وَ عِتْقِ أَلْفِ رَقَبَةٍ لِوَجْهِ اَللَّهِ وَ حُمْلاَنِ أَلْفِ فَرَسٍ فِی سَبِیلِ اَللَّهِ بِسُرُجِهَا وَ لُجُمِهَا.

"İmam Sadiq (ə) buyurmuşdur: Bir möminin ehtiyacını qarşılamaq min dəfə qəbul olunmuş həcc, min qul azad etmək və min atı yol haqqı və əyarları ilə Allah yolunda sürməkdən daha fəzilətlidir."
[Mişkāt əl-ənvār fi qurrər əl-əxbar, c.1, s.143]

O əlavə etdi ki, İmam Sadiq (ə) hətta bunu on dəfə həcc ilə müqayisə etmiş və vurğulamışdır ki, bir möminin ehtiyacını qarşılamaq, onun qəlbində kədəri aradan qaldırmaq və sevinc toxumu səpmək baxımından yüksək bir dəyərə malikdir.

Elmi Hövzələrin Ali Şurasının üzvü qeyd etdi ki, rəvayət mənbələrində, xüsusilə Dördlər Kitabı və Vəsailuş- Şiədə, xidmətin savabının geniş spektri müşahidə olunur. Nu, həm maddi ehtiyacların ödənməsini, həm də ruhi və mənəvi rahatlığın təmin edilməsini əhatə edir.

Xoşbəxtliyin iki qanadı: ibadət və xidmət

Ayətullah Ərafi vurğuladı ki, xidmət insanın xoşbəxtlik yolunun ayrılmaz bir hissəsidir. İslam insanı kamilliyə çatmaq üçün iki qanadlı varlıq kimi görür:

1. Daxili ibadət və Allah qarşısında təvazökarlıq

2. Xidmət və sosial rolun həyata keçirilməsi

O əlavə etdi ki, İslamda kamil insan, bu iki ölçünü birləşdirən, yalnız ibadətdə təcrid olmuş və ya cəmiyyətə biganə olan şəxs deyil, həm daxili, həm də xarici öhdəliklərini yerinə yetirən insandır.

Hövzənin təməl kimliyi: xidmət

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru bildirdi ki, hövzənin əsas kimliyi xidmət etməkdir. Hövzənin iki əsas elementi vardır:

1. Dini biliklərdə ustalıq və Kitab-Sünnət əsaslarından istifadə

2. Sosial yönümlülük və cəmiyyətə açıq olmaq

O,  İslam İnqilabının Ali Rəhbərinin hövzələrin xarici fəaliyyətə açıq olmasına dair sözlərini xatırladaraq qeyd etdi ki, əgər bir hövzə geniş fiqh və rasional düşüncəyə malik olsa da, bu bilikləri yaymaq və həyata keçirməkdə rol oynamasa, onun əsas kimliyi itirilmiş hesab olunur.

Fikri və əxlaqi xidmət: hövzənin zirvəsi

Ayətullah Ərafi vurğuladı ki, hövzənin əsas xidməti fikri və əxlaqi xidmətdir. Jihadi və sahə xidmətləri qiymətlidir, lakin əsl ilahi xidmət, insanlara ilahi düşüncəni təqdim etmək və onların mənəvi və intellektual susuzluğunu qarşılamaqdır.

O əlavə etdi ki, tələbələrlə işiniz, bu əsas xidmətin infrastrukturu sayılır. Siz, hövzənin bütün təməl vəzifələrinin dayandığı strukturun təməl daşısınız.

İslamda xidmət sisteminin dörd əsas prinsipi

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru bildirdi ki, İslam hər mövzuda möhkəm bir fikir sistemi təqdim edir. Hər sahədə üç növ düşüncə vardır:

Kəlam və fəlsəfi düşüncə

Fiqhi düşüncə

Əxlaqi düşüncə

Ayətullah Ərafi dörd əsas prinsipin İslam xidmət sistemində belə olduğunu vurğuladı:

Birinci prinsip: Yaradana baxış

Peyğəmbər (s) və İmam Sadiq (ə) nəql edirlər ki, Əli ibn İbrahim, atasından, Nofəlidən, Səkuni ilə Əbu Abdullahdan (ə) belə rəvayət etmişdir:

عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ اَلنَّوْفَلِیِّ عَنِ اَلسَّکُونِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ : اَلْخَلْقُ عِیَالُ اَللَّهِ فَأَحَبُّ اَلْخَلْقِ إِلَی اَللَّهِ مَنْ نَفَعَ عِیَالَ اَللَّهِ وَ أَدْخَلَ عَلَی أَهْلِ بَیْتٍ سُرُوراً. [الکافی، جلد۲, صفحه۱۶۴]
"Rəsulullah (s) buyurmuşdur: “Yaradılmışlar Allahın ailəsidir. Allah yanında ən sevimli insanlar Onun ailəsinin ehtiyaclarını qarşılayandır və Onun evinə sevinc gətirəndir.”
[Əl-Kafi, c.2, s.164]

Bu hədis göstərir ki, insan başqasına xidmət edərkən, əslində Allahın xidmətini həyata keçirir. Hədisdəki məşhur ifadə «əl-xəlqu əyyalu Allah»  “Bütün yaradılmışlar Allahın ailəsidir” bunu açıq şəkildə göstərir. Yardım əli, Allahın əlidir.

İkinci prinsip: Xidmət edilənin ləyaqətinin qorunması

Xidmət olunan şəxs doğuşdan malik olduğu ləyaqətə sahibdir. Xidmət edən şəxs bu ləyaqəti yalnız sözlə deyil, həm də qəlbində dərk etməli və hiss etməlidir. Kiçik bir dəyişiklik insanın mövqeyini dəyişə bilər və xidmət edən anlayır ki, bütün üstünlüklər yalnız Allahın əmanətidir.

Üçüncü prinsip: Dünyavi qarşılıqsız xidmət

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru İnsanın surəsi, 9-cu ayəyə istinad edərək dedi:

«إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِیدُ مِنْکُمْ جَزَاءً وَلَا شُکُورًا»

"Biz sizə yalnız Allah rizası üçün yemək veririk; sizdən heç bir mükafat və ya təşəkkür istəmirik."

İslamda xidmət dünyavi ticarət deyil. Xidmətin ən yüksək forması, işi Allah qarşılığında görməkdir, insanlara qarşı yox.

Ayətullah Ərafi əlavə etdi ki, həqiqi xidmətçi işini maddi mükafat, vəzifə və ya dünyəvi status üçün etməz, niyyəti yalnız Allahın razılığıdır. İmam Əli (ə) buyurmuşdur:

«واللهِ ما تقدّمتُ للإمارة خطوةً واحدة"

"Vallahi, bir addım da idarəçilik üçün atmadım."

Həmçinin İmam Əli (ə) İbn Abbasdan soruşmuşdur:
«مَا قِیْمَهُ هذَا النَّعْلِ؟ فَقُلْتُ: لَا قِیْمَهَ لَهَا، فَقالَ (علیه‌السلام): وَ اللهِ لَهِیَ أَحَبُّ اِلَیَّ مِنْ إمْرَتِکُمْ، إلّا أنْ أقیمَ حَقّاً، أوْ أدْفَعَ باطِلاً»

"Bu ayaqqabının qiyməti nədir?" İbn Abbas cavab verib: “Qiyməti yoxdur.” İmam Əli (ə) buyurub: “And olsun ki, onu sizə hökm etməkdən daha çox sevirəm. Yalnız doğru olanı yerinə yetirsəm və ya batili aradan qaldırsam.”
[Nəhcül-Bəlağə, xütbə 33]

Bu ruh, xidmətin həqiqi mənasını ifadə edir: Hər bir əməl tələbə, müəllim, sistem və hövzə üçün edilməli, pul, vəzifə, status, təşviq və ya təşəkkür üçün deyil. İnsan və onun əməli yalnız ixlas və iddiasızlıq ilə dəyərləndirilir. Ömrümüz və varlığımızı ucuz qiymətə satmaq olmaz. İnsanın əsl qiyməti yalnız Allahın razılığıdır.

Dördüncü prinsip: Prioritetlər sistemi

Ayətullah Ərafi vurğuladı ki, xidmət nə qədər əsas və təməl məsələlərə yönəlsə, bir o qədər yüksək dəyər qazanır. Xidmətin prioritetləşdirilməsi, ümumi mənafelərə və dini cəmiyyətin ehtiyaclarına uyğun aparılmalıdır. Bu, İslam xidmət sisteminin əsas meyarlarından biridir.

İkinci istiqamət: Tələbələrin işləri üzrə idarədən gözləntilər

Birinci məqam: Elmi sistemlər və transformasiya layihələri ilə tanışlıq

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru bildirdi ki, tələbələr və məzunların işləri idarəsi öz xidmətini elmi, təhsil və tətbiqi sistemlərə uyğun şəkildə təşkil etməli, bu sistemlərin iş prinsipləri və proqramları barədə məlumatlı olmalıdır.

Əsas xidmət, böyümə, elm və iman proseslərinin əsas mexanizmlərinə istiqamətlənmiş xidmət, səthi və qısa müddətli xidmətlərdən daha üstün sayılır. İslam idarəçiliyində xidmətlərin ümumi mənafelər və dini cəmiyyətin ehtiyaclarına uyğun prioritetləşdirilməsi əsas meyarlardan biridir.

Bu baxımdan, ikinci istiqamətimiz xidmətçilərdən və hövzədən gözləntilər mövzusuna yönəlir. Bu gözləntilər, hövzənin rəsmi vəzifə təriflərinə və planlaşdırılmış qərarlarına əsaslanır. Hörmətli əməkdaşlarınız bu proqram çərçivəsində dəyərli və təşəkkürəlayiq xidmət göstərmişsiniz. İndi onların bir qismini nəzərdən keçirərək bir neçə əsas məqama diqqət yetirmək vacibdir.

Ayətullah Ərafi, hövzə layihələrinə sistemli yanaşmaya istinad edərək əlavə etdi ki, iki il əvvəl Məşhəddə keçirilən 12 saatlıq görüşdə son illərin layihələrinin məntiqini izah etmişəm. Hövzədə izlənilən fəaliyyət, çatışmazlıqlara baxmayaraq, mütəşəkkil bir sistem üzərində qurulmuşdur.

 İslam İnqilabının Ali Rəhbərinin hövzə ilə bağlı 30 illik tələblərinin toplanması

Ayətullah Ərafi bildirdi ki, son zamanlarda Rəhbərin son 30 il ərzində hövzə ilə bağlı bütün tələbləri toplanmış və bir kitabçada tərtib edilmişdir. Bütün layihələrdə, Rəhbərin göstərişləri və etirazları ciddi şəkildə nəzərə alınmış və gələcək islahatlardakı diqqət mərkəzində saxlanılır.

O vurğuladı ki, tələbələrin işləri üzrə əməkdaşlar daim yeni düşüncə və layihələri, hövzənin əsas rolunu əks etdirən məsələləri yenidən nəzərdən keçirməli və güncəlləməlidir.

İkinci məqam: Bu günün hövzəsi və ruhaniyyətin rolu ilə tanışlıq

Ayətullah Ərafi, hövzənin indiki vəziyyəti və onun bu gün yerinə yetirməli olduğu rolu dərindən bilməyin vacibliyini qeyd etdi.

Üçüncü məqam: Xidmətlərin məqsəd yönümlülüyü

Ayətullah Ərafi, yeddi il əvvəl təqdim olunan məqsəd yönümlülük layihəsinə istinad edərək dedi: Xidmətlər hövzənin əsas vəzifə və nəticələrinə istiqamətlənməlidir. Bu, yüksək səviyyəli xidmət deməkdir, hansı ki böyük məqsədləri hədəfləyir.

Elmi Hövzələrin Ali Şurasının üzvü hövzənin beş əsas vəzifəsini belə sadaladı:

1. Təhsil vasitəsilə insan yetişdirmək

2. Elm və məzmun istehsalı vasitəsilə bilik yaratmaq

3. Dini baxışlı insan yetişdirmək

4. Təbliğ və izah cihadı

5. Dini idarəçilik və ilahi dəyərlərin cəmiyyətdə həyata keçirilməsi

Ayətullah Ərafi vurğuladı ki, hər bir xidmət bizim üçün bu məqsədlərdən hansına xidmət etdiyini aydın göstərməlidir. Nəticədə çıxış, alimin, müəllimin, tədqiqatçının, misionerin və ya mədəniyyət menecerinin cəmiyyətin İslam inqilabı və mədəniyyət ideallarına doğru yönləndirilməsi olmalıdır.

Dördüncü məqam: Məzunlar təbəqəsinə diqqət

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru bildirdi ki, “Tələbələr və Məzunların İşləri” idarəsinin adı bunu əks etdirir:

Bir qanad, təhsil alan tələbələrlə bağlıdır. Bu, hövzənin bütün məqsədlərinin təməlidir.

Digər qanad isə məzunlara bağlıdır. Onlar artıq hövzənin əsas vəzifələrindən birinə yönəlmişdir.

Beş təbəqə məzun

Ayətullah Ərafi məzunları beş təbəqəyə ayıraraq belə izah etdi:

1. Hövzə sistemində fəaliyyət göstərənlər: Tədris, tədqiqat və hövzə idarəçiliyi

2. Təbliğ sistemlərində aktiv olanlar: hicrət layihələri, "Əmin" proqramları və göndərmələr.

3. Digər elmi qurumlarda tədqiqatçılar.

4. İşləyənlər və təşkilatlarda xidmət edənlər.

5. Digər məzunlar.

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru "Emtidad" layihəsinə istinad edərək dedi ki, bizdə 30 mindən çox məzun var və onların yarısı təşkilatlarda və qurumlarda fəaliyyət göstərir. Bu səbəbdən onların hövzə ilə müəyyən dərəcədə əlaqədə olması və hövzə kimliyini qoruması vacibdir.

Ayətullah Ərafi vurğuladı ki, tələbələrin işləri üzrə idarənin vəzifəsi, hətta kiçik xidmətlərlə belə, məzunların hövzə kimliyini qorumaqdır. İdarənin vəzifəsi bu təbəqələr ilə aktiv və emosional əlaqəni qoruyub möhkəmləndirməkdir. Onların hövzə ilə elmi və mənəvi əlaqəsi kəsilməməlidir.

Hədəflənmiş nəticə və davamlılıq siyasətləri

Elmi Hövzələrin ali şurasının üzvü iki vacib və tamamlayıcı siyasəti qeyd etdi:

1. Hədəflənmiş nəticə: Məqsədyönlü olaraq qüvvələrin yetişdirilməsi və onları məscid, təhsil, idarəçilik və sosial hövzə sahələrinə yönəltmək

2. Hədəflənmiş davamlılıq: Məzunların və istedadlı şəxslərin qorunması, gələcək hövzə üçün elmi və idarəçilik nəsillərinin davamlılığını təmin etmək

Bu vəzifə tələbələrin işləri üzrə idarəsinin üzərinə düşür ki, həm nəhəng istedadları saxlasın, həm də səmərəli qüvvələri düzgün sahələrə yönəltsin.

Əlbəttə, dəstək sistemində tarazlıq qorunmalıdır: Üstün şəxslər qürura qapılmamalı, digərləri isə təhqir olunmuş kimi hiss etməməlidir. Bütün siyasətlərdə təvazökar və balanslı davranış əsas prinsipdir.

Əlavə və gələcəyə yönəlik istiqamətlər

1. Tələbələrin sağlamlığına hərtərəfli yanaşma

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru bildirdi ki, tələbələrin sağlamlığına hərtərəfli yanaşma vacibdir. Bura qidalanma, idman, mədəni düşərgələr, ailə, həyat tərzi, məsləhət və digər aspektlər daxildir. Bu, elmi iş, tədqiqat və investisiya tələb edir.

Ali Şura üzvü əlavə etdi ki, hərtərəfli sağlamlıq üçün planlaşdırma aparılmalı və bütün aspektlər nəzərə alınmalıdır.

2. İnnovativ texnologiyalar və süni intellektdən istifadə

Ayətullah Ərafi qeyd etdi ki, hövzədə Texnologiya və Süni İntellekt Şurası yaradılıb. Təxminən on il əvvəl İslami elmlər sahəsində əhəmiyyətli işlər başlanıb və yaxın zamanda bir neçə mühüm layihə təqdim ediləcək.

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru əlavə etdi ki, idarəçiliyin yeni dövründə süni intellekt infrastrukturu üzrə mühüm planlaşdırma aparılıb. Süni intellekt həm böyük çağırışlar və təhlükələr, həm də böyük imkanlar təqdim edir. Biz buna qabaqlayıcı şəkildə sahib çıxmalı və riskləri minimuma endirməliyik.

O, qeyd etdi ki, süni intellekt və İslam mədəniyyəti üzrə mərkəz və hövzə texnologiya mərkəzi ölkə sənədlərinə və süni intellekt sahəsində proseslərə xidmət göstərir.

Məlumatlara əsaslanan təhlil və dəqiq statistika

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru statistik məlumatların və rəqəmlərin vacibliyini vurğulayaraq dedi ki, tələbələrin evlilik, idman və sağlamlıq sahələrinə dair dəqiq hesabatlar qərarvermə prosesinə əhəmiyyətli təsir göstərir.

Ayətullah Ərəfi, mobil (Həmrah Əval) şirkətinə olan səfərinə istinad edərək qeyd etdi ki, zəng və internet müraciətlərinin həcminin təhlili göstərir ki, Ramazan ayına daxil olanda ünsiyyət nümunələri əhəmiyyətli dərəcədə dəyişir.

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru bildirdi ki, tələbələrin işləri idarəsindən gözlənti odur ki, o, təhlilçi rolunu oynasın və onun təhlilləri təhsil, tədqiqat və təbliğ sahələrinə təsir göstərərək onları istiqamətləndirsin.

4. Daxili və qurumlararası həmrəylik

Ayətullah Ərafi tam koordinasiyanın vacibliyini qeyd etdi: İdarə digər idarə və şöbələrlə tam birgə fəaliyyət göstərməli, eyni məqsədə yönəlmiş olmalı və əlaqələri maksimum səviyyədə saxlamalıdır.

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru əlavə etdi ki, daha yüksək səviyyədə isə İslam İnqilabının Ali Rəhbərinin ofisi, müctəhidlərin ofisləri, xeyriyyəçilər, cümə imamları və digər qurumlarla şəbəkələşmə aparılmalıdır ki, xidmətlərin inkişafı təmin olunsun və paralel fəaliyyətlərdən qaçınılsın.

5. Paklıq, təmizlik və intizam

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru bildirdi ki, tələbələrin məktəblərində, yemək yerlərində və istirahət məkanlarında nizam-intizam, təmizlik və qayda-qanun çox vacibdir. Burada məqsəd zənginlik nümayiş etdirmək deyil, qarışıqlıqdan qaçmaqdır.

Tarazlıq qorunmalıdır: Nə həddindən artıq lüks, nə də səssizlik və qarışıqlıq olmalıdır. Mühit hövzənin dini statusuna uyğun, gözə xoş görünən və nizamlı olmalıdır.

6. Hövzənin nüfuz və məqamını qorumaq

Ayətullah Ərafi qeyd etdi ki, hövzənin nüfuzu əsasdır. Bu mövqe əsrlər boyu dinin və xalqın qoruyucusu olmuşdur. Bu gün də müasir dünyanın böyük meydanlarında hövzənin üzərinə ağır məsuliyyət düşür. Hövzənin nüfuzu bütün fəaliyyətlərin mərkəzində olmalı və bütün işlər bunu gücləndirməlidir.

7. Regional keyfiyyət və kəmiyyətin artırılması

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru ölkə bölgələrindəki hövzənin inkişafını qeyd etdi: 7–8 il əvvəl, rəsmi fənn sahələri yalnız 3–4 regionda və 7–8 sahə ilə məhdud idi. Bu gün isə 20-dən çox regionda 100-dən çox rəsmi fənn sahəsi fəaliyyət göstərir.

Ayətullah Ərafi əlavə etdi ki, dərs xaricindəki proqramlar əvvəllər yalnız 2–3 regionda mövcud idi. Digər yerlərdə isə ya yox idi, ya da düzgün təşkil olunmamışdı. İndi 15–20 regionda rəsmi dərs xarici kursları keçirilir və yüksək səviyyəli proqramların inkişafı davam etdirilir.

O bildirdi ki, rəsmi icazə almayan və ya müvəqqəti icazəyə malik olan 100-dən çox dini məktəb indi tam rəsmi lisenziya alıb. Həmçinin tədqiqat mərkəzləri, elmi qruplar və onlarla yeni layihə regionlarda fəaliyyətə başlayıb. Buraya müasir fiqh və digər mövzular daxildir ki, onlar bölgələrdə konkret tətbiqini tapmalıdır.

Ağıllı və keyfiyyətə nəzarətli səlahiyyət ötürülməsi

Elmi Hövzənin ali şurasının üzvü tələbələrin işləri və təbliğ sahəsində səlahiyyətlərin regionlara verilməsinə toxunaraq dedi: Bizim istəyimiz budur ki, bu səlahiyyət ötürülmələrində keyfiyyətə xüsusi diqqət göstərilsin.

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru vurğuladı: Vilayətlər elə bir səviyyəyə çatmalıdırlar ki, özləri layihə tərtib edə, onu həyata keçirə və idarə edə bilsinlər, mərkəzdən asılılıqları minimuma ensin. Bu iş nəzarət və zəkalı yanaşma tələb edir. Elmi qruplar və dissertasiya mövzuları ilə bağlı məsələlər artıq gündəlik planın tərkib hissəsidir. Bəzi bölgələrdə icra olunub, digərlərində isə həyata keçiriləcək.

8. Tələbələrin xidmətlərdə iştirakı

Qum Elmi Hövzəsinin fiqh və üsul dərslərinin ustadı tələbələrdə ictimai iştirak ruhunun vacibliyini vurğuladı və bildirdi: Tələbələrin xidmətlərdə iştirakı çox önəmlidir. Onların özləri bu hissi duymalıdırlar ki, yalnız öz mənəvi tərbiyəsində deyil, cəmiyyətə xidmət prosesində də fəal rol oynasınlar.

9. Keyfiyyətli qəbul və cəlbetmə

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru qeyd etdi: Keyfiyyətli qəbul və seçim bizim əsas prioritetlərimizdən olmalıdır. Çünki girişin keyfiyyəti birbaşa çıxışın keyfiyyətinə təsir edir. Bu məsələdə diqqətli və ağıllı davranmaq vacibdir.

10. Tələbə mənzil məsələsində prioritet

Ayətullah Ərafi tələbələrin mənzil probleminin mühüm prioritetlərdən biri olduğunu vurğulayaraq dedi: Son səfərimdə mənzil məsələsində qabaqcıl olan Ərdəbil vilayətində gördük ki, xidmət mərkəzi milli mənzil layihəsində fəal iştirak edir və tələbə işləri idarəsi də bu işdə yaxından əməkdaşlıq edir. Ərdəbil bu sahədə ölkə üzrə öncül mövqedədir və öz sabit resurslarından səmərəli istifadə edir.

O əlavə etdi: Baxmayaraq ki, imkanlarımız məhduddur, son illərdə əsasən mənzil məqsədilə 400–500 milyard tümən həcmində kredit verilmişdir. Bununla belə, tələbə və müəllimlərin mənzil ehtiyacı bu rəqəmlərdən daha artıqdır.

Rektor qeyd etdi: Regionlardakı tələbə mənzil məsələsi birinci prioritet kimi diqqət mərkəzində olmalıdır.

Tam ştatlı müəllimlərin dəstəklənməsi

Ayətullah Ərafi tam ştatla çalışan müəllimlərin dəstəklənməsinə toxunaraq bildirdi: Məqsədimiz budur ki, hər bir müəllim dörd müxtəlif mənbədən maliyyə dəstəyi ala bilsin. Xüsusilə mənzil məsələsi bu planların önündə durmalıdır.

Yekun və gələcəyə baxış

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru çıxışının yekun hissəsində iki əsas mövzuya işarə etdi və dedi:
Birincisi, İslamın xidmət konsepsiyası idi ki, onun prinsipləri və fəlsəfəsini müzakirə etdik.
İkincisi, hövzə daxilindəki gözləntiləri və tələbə işləri sahəsindəki prioritetləri izah etdik.
Siz bütün bu istiqamətlərdə fəaliyyət göstərirsiniz və bu yolda irəliləməyə davam etməlisiniz.

O, hazırda yekunlaşmaq üzrə olan ikinci beşillik proqramına işarə edərək əlavə etdi: İnşallah, birinci proqramdan əldə edilən təcrübə ilə daha əsaslı addımlar atılacaq və xüsusilə “Öndəgedən və nümunəvi hövzə” şüarına uyğun şəkildə dərin və strateji irəliləyişlərə nail olunacaq.

Minnətdarlıq və yekun çıxış

Ölkə üzrə Elmi Hövzələrin rektoru nitqinin sonunda qeyd etdi: Mənim bu tədbirdə iştirakımın əsas məqsədi siz dəyərli həmkarlarıma təşəkkür bildirməkdir. Siz səmimiyyət və fədakarlıqla hövzə və ruhaniyyətə xidmət edirsiniz.

150 dəqiqə davam edən bu iclasın sonunda Kehgiluye və Boyer-Əhməd, Fars, Mərkəzi, Buşehr və Babol şəhərlərindən nümayəndələr çıxış etdilər və Ayətullah Ərafi onların suallarına cavab verdi.

Xəbərin sonu