Hövzə Xəbər Agentliyinin məlumatına görə, bu məqalədə bu cür münasibətlərin gizli və açıq zərərləri araşdırılır və onların fərdi, ictimai və ailəvi həyata təsirləri təhlil olunur.
Əks cinslə dostluq nə kimi zərərlər verə bilər?
Sualınıza cavab verməzdən əvvəl qısa bir giriş təqdim edək və sonra əsas mövzuya keçək:
Əslində, insani münasibətlər və dostluq əlaqələri İlahi dinlərdə, xüsusilə də İslam dinində müəyyən çərçivədə izah olunmuşdur. Bu münasibətlərin sərhədləri dəqiq şəkildə müəyyən edilmişdir.
İslam dini ailənin məhrəmliyini qorumaq, onun çiçəklənməsi və səmərəli fəaliyyət göstərməsi, həmçinin hərc-mərclik, nəsillərin qarışmasının və digər bu kimi mənfi halların qarşısını almaq üçün cəmiyyət üzvlərinin münasibətlərinə dair müəyyən qanunlar qoymuşdur. Bu qanunlardan biri də "məhrəm" və "naməhrəm" prinsipləridir. İslam baxımından əks cinslər arasında səmimi və dostcasına münasibət yalnız nikah çərçivəsində mənalıdır. Əlbəttə ki, sosial mühitdə, elmi fəaliyyətlərdə və ictimai iştiraklarda İslami qaydalara və xarici-daxili hicaba riayət edilməklə iştirak etmək mümkündür. Lakin bu çərçivədən kənara çıxaraq münasibət qurmaq İslamda qəbul olunmur. Bu səbəbdən İslamda qızla oğlan arasında və ya naməhrəm qadınla kişi arasında dostluq münasibəti anlayışı yoxdur.
Bütün müctəhidlərin fətvasına əsasən, naməhrəm qadın və kişi arasında cinsi cazibə doğuran (emosional və sevgi dolu) sözlərin mübadiləsi haramdır və doğru deyil.
Qurani-Kərim həm kişilərə, həm də qadınlara bir-birləri ilə dostluq münasibəti qurmaqdan çəkinməyi tövsiyə edir. Belə ki, qadınlara xitab edərək buyurur: “Kişilərlə gizli və təkbətək danışmayın.” (1) Başqa bir ayədə kişilərə də belə tövsiyə olunur: “Qadınlarla və əks cinslə təkbətək və gizli danışmayın.” (2) Yəni, bir qadının “dost oğlan” (boyfriend) saxlaması nə qədər çirkin və qadağandırsa, bir kişinin də “dost qız” (girlfriend) seçməsi və onunla dostluq münasibətinə girməsi eyni dərəcədə çirkin və qadağandır. Beləliklə, həm qadın, həm də kişi əxlaqi və dini qaydalara riayət etməli, iffət və paklıq sərhədlərini qorumalıdır. Qızla oğlanın bir-birini tanıması və evliliyə hazırlaşmaq bəhanəsi ilə bu həssas və təhlükəli sahəyə daxil olmaq olmaz. Çünki işin əvvəlində pis niyyət olmasa belə, sonrakı mərhələlərdə şeytani və azdırıcı qüvvələrin təsiri ilə insan bu istiqamətə çəkilə bilər.
Şəri və ənənəvi çərçivədən kənar qız-oğlan münasibətlərinin zərərləri
Qız və oğlanlar arasında dini və ictimai norma xaricində olan münasibətlərin zərərləri heç bir düşüncəli və realist insan üçün gizli deyil. Cəmiyyətdə bir-biri ilə dostcasına əlaqə quran çoxsaylı qız və oğlan münasibətlərinə bir az diqqət yetirməklə, bu cür əlaqələrin yaratdığı mənfi nəticələri açıq-aydın görmək mümkündür.
Qəzetlərin hadisə səhifələri tez-tez bu cür münasibətlərin fəsadlarını əks etdirən xəbərlərlə doludur; bu hadisələrin bəziləri dəhşətli və geri dönülməz nəticələrlə sonuclanır. Aşağıda bu cür qız-oğlan münasibətlərinin bir sıra zərərlərinə işarə edirik:
A - Psixoloji və fərdi zərərlər:
Qadın və kişi arasında məhrəmlik sərhədlərinin itməsi və sərbəst əlaqələrin yayılması cinsi həyəcan və gərginliyi artırır. Cinsi instinkt güclü, dərin və dəniz kimi bir instinktdir; nə qədər ona riayət edilsə, o qədər azğınlaşar; sanki ona daha çox yanacaq verildikcə alovlanar. İnsan ruhu son dərəcə həssasdır və insanların ruhunun təhrik oluna biləcəyini yalnız müəyyən bir səviyyəyə qədər düşünmək yanlışdır, çünki bir müddət sonra sakitləşməz.
Heç bir kişi gözəl qadınları əldə etməkdən və heç bir qadın kişiləri cəlb etməkdən, onların ürəyini qazanmaqdan, nəhayət, arzularını reallaşdırmaqdan doymaz. Digər tərəfdən, sonsuz istəklər nəticəsiz qalır və həmişə bir növ məhrumiyyət hissi ilə müşayiət olunur.
Arzularına çatmamaq, öz növbəsində, ruhi pozğunluqlara və psixoloji xəstəliklərə səbəb olur. Əgər cəmiyyətdə cinsi cazibədarlıq genişlənərsə və qızlarla oğlanlar arasında sərbəst əlaqələr olsa, qızların təqdim etdiyi gözəlliklər oğlanların diqqətini çəkir və onların düşüncə və ruhunda çaşqınlığa və pozğunluğa yol açar. Təbii ki, qızlar da zərər çəkir, çünki bir çox qızlar gözəllik və qadınlıq simvollarına çatmağa çalışarkən psixoloji pozğunluqlara düçar olurlar.
Digər tərəfdən, əgər küçə və prospektlərdə cazibə göstərmək və gözəllik nümayiş etdirmək qadınların "məharəti" sayılarsa və qızla oğlan arasında qarşılıqlı maraq və cazibə yaranarsa, gözəlliyi olmayan qızlar təzyiq və stress altında qalır, daim çatışmazlıq və əskiklik hissi keçirir və bu da onların ruh və psixikasına ciddi zərər verir.
Bu növ münasibətlərdə başqa bir təhlükə də odur ki, bu əlaqələr çox vaxt qeyri-sabit olur və məqsəd yalnız şəxsi mənfəətə əsaslanır, öhdəlik və məsuliyyət yoxdur, nəticədə sevgi uğursuz olur və ruhu zərif olan insanlar depressiyaya düşür. Təhsildə eniş, qiymətli zamanın və həyatın itirilməsi və sairə bu növ dostluqların digər zərərlərindəndir.
B - Sosial zərərlər:
Cəmiyyəti iflic edən amillərdən biri, iş mühitini cinsi məmnuniyyət və arzu axtarışları ilə çirkləndirməkdir. Çünki bu, bir tərəfdən qadının şəxsiyyətini və qürurunu kişilərin cinsi istəkləri üçün bir əşya kimi aşağı salır və onun sosial fəaliyyət göstərməsi üçün lazım olan psixoloji təhlükəsizliyi aradan qaldırır. Digər tərəfdən, kişilər işlərində lazımı diqqəti və konsentrasiyanı qura bilmirlər. Qız və oğlan arasındakı münasibətlər nə qədər nizamlı olarsa və cəmiyyət cinsi təhriklərdən və gözəllik nümayişlərindən nə qədər uzaq olarsa, cəmiyyət o qədər sağlam olar və insanlar öz işlərinə daha yaxşı yanaşar, gənclər iş mühitində, dərslərdə və universitetlərdə daha rahat olar və daha böyük irəliləyişlər əldə edərlər.
Bu cür münasibətlərin çərçivədən kənar olması digər sosial nəticələrə də gətirib çıxarır: istedadların boğulması, boşanma və həyatda böyük mübahisələrin artması, qeyri-qanuni uşaqların doğulması və sairə.
C - Ailəvi zərərlər:
Bəzi ailələrdə sərbəst və sərhədsiz münasibətlər, oğlanlar və qızlar üçün sərbəst davranış şəraiti yaradır və evliliyi bir öhdəlik, məsuliyyət və məhdudiyyət kimi təqdim edir.
Cinsi əlaqələri yalnız ailə mühiti və qanuni nikah çərçivəsində məhdudlaşdıran cəmiyyətlə, sərbəst əlaqələrin icazə verildiyi cəmiyyət arasındakı fərq, birinci cəmiyyətdə evliliyin gözləmə və məhrumiyyətin sonu olmasıdır, ikinci cəmiyyətdə isə evliliyin məhrumiyyət və məhdudiyyətin başlanğıcıdır. Azad cinsi əlaqələr sistemində, nikah müqaviləsi oğlan və qızın azadlıq dövrünə son qoyur və onları bir-birinə sadiq olmağa məcbur edir, İslam sistemində isə onların məhrumiyyət və gözləmə dövrünə son qoyulur.
Beləliklə, birinci zərər, evliliyə və ailə qurmağa maraqsızlıqdır.
Digər zərər isə, kişinin narahat və gərgin olmasıdır ki, bəlkə də onun həyat yoldaşını əvvəllər başqası əldə edib. Evlənmədən əvvəl bir çox insanla əlaqədə olmuş bir oğlan, evlilik dövründə hər hansı bir qıza baxanda düşünür ki, o da bir çox oğlanla münasibətdə olub və təmiz və saf deyil və nəticədə cəmiyyətdə inamsızlıq və şübhə artır. Buna görə də, sərbəst əlaqələr bir çox şübhələrin yaranmasına səbəb olur. Beləliklə, gələcəkdə həyat yoldaşına qarşı inamsızlıq, şübhə və pis fikirlər bu cür əlaqələrin nəticəsidir.
Azad və qarışıq cəmiyyətlərdə ailələrə təhlükə yaradan digər bir məsələ isə, qadın və kişinin daim müqayisə etməsidir; nəyi var, nəyi yoxdur və ailənin kökünü yandıran şey, bu müqayisələrin kişidə, xüsusilə də kişilərdə, həsrət və istək alovunu alovlandırmasıdır. Bu cür dostluqların digər ailəvi nəticələri, həyat yoldaşları arasında duyğusal əlaqələrin soyuqluğu, boşanma hallarının artması, gələcəkdə təmiz və rahat ailə qurma imkanı və sakitlikdən məhrum olma kimi hallardır.
Kitablar haqqında məlumat:
Qız və oğlanlar arasındakı münasibətlər haqqında müxtəlif sahələrdə çoxsaylı kitablar mövcuddur ki, hər biri özünəməxsus şəkildə faydalı və dəyərli məlumatlar təqdim edir. Aşağıda bu mövzuda bəzi kitablar və onların məlumatları təqdim olunmuşdur:
"Qız və oğlanlar arasındakı münasibətlərin İranın nümunəsində təhlili və islahat yolları", müəllif: Abdullah Cavan, nəşriyyat: Əql Ofisi, 1387.
"Qız və oğlan münasibətlərinin təhlili", müəllif: Həmzə Kərimxani, nəşriyyat: Ətr Yas, 1387.
"İranda qız və oğlan münasibətləri üzrə tərbiyəvi təhlil", müəllif: Əli-Əsğər Əhmədi, nəşriyyat: Valideynlər və Müəllimlər Birliyi, 1387.
Gənclik: Çiçəklənmə mövsümü, Dr. Əli Əhməd Pənahi (İslam psixoloqu), nəşriyyat: İmam Xomeyni Təhsil və Tədqiqat İnstitutu.
"İslam hüququna görə qız və oğlanlar arasındakı münasibətlər", müəllif: Seyid Rəhman Şəfi, nəşriyyat: Əz-Zahab Silsiləsi, 1388.
"Bu günün cəmiyyətində qız və oğlan münasibətləri", müəllif: Niyaz Cavedani, nəşriyyat: Kitab-Terapiya, 1385.
"Qız və oğlan münasibətləri", müəllif: Məhəmmədəli Rzai İsfahani, müxtəlif tədqiqatçıların kollektiv işi, nəşriyyat: Təfsir və Quran Elmləri Tədqiqatları, 1386.
"Qız və oğlan münasibətləri", müəllif: Məhəmməd Rza Əhmədi, bir qrup araşdırmaçı ilə əməkdaşlıq, nəşriyyat: Mərifət Nəşriyyat Ofisi
"Qız və oğlanlar arasındakı münasibətlər", müəllif: Möhsün Macəracu, nəşriyyat: Qüdsiyan, 1389.
Gizli tərəf (Qız və oğlan münasibətləri), müəllif: Peyame Mən” Şəri Suallar və Dini Şübhələrə Cavab Mərkəzi
Nəşriyyat: Nəsime Həyat, 1388 (2009/2010)
Qeyd:
1. Məidə, Ayə 5.
2. Nisa, Ayə 25.
Mənbə: Dini Suallara Cavab üzrə Milli Mərkəz
Rəyiniz