Zəhra Delavəri Parizi Hövzə xəbər agentliyinin müxbiri ilə söhbətində belə dedi: "Dua" sözünün lüğəvi mənasında iki izah qeyd edilmişdir ki, bunlardan biri "çağırmaq" anlamındadır.

O, "çağırmaq və səslənmək insanın biri ilə əlaqə qurmaq istədiyi zaman baş verir" deyərək davam etdi: Bizim Allahla əlaqəmiz, əslində, Allahın bizimlə yaratdığı ilkin əlaqəyə cavabdır. Əraf surəsinin 172-ci ayəsinə əsasən, Allah-taala "Ələst" aləmində insanlardan belə bir şahidlik almışdır: «Mən sizin Rəbbiniz deyiləmmi?» İnsan isə belə cavab vermişdir: «Bəli!» - وَأَشْهَدَهُمْ عَلَیٰ أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّکُمْ ۖ قَالُوا بَلَیٰ.  Allahı çağırmaq, əslində, "Ələst" aləmində dediyimiz bu "Bəli"nin təzahürüdür.

Dua – Allahla əlaqənin açarıdır

Camətuz-Zəhra (s) müəllimi və tədqiqatçısı Allahla əlaqənin insanı həm Ona yaxınlaşdırdığını, həm də ruhən gücləndirdiyini bildirərək dedi: Necə ki, elektrik cihazlarının enerji yığmağa ehtiyacı var, insan da həm ruhən, həm də cismən enerjiyə ehtiyac duyur. Cisim zəiflədikdə və yorğun düşdükdə şəkər kimi qidalara ehtiyac duyur ki, enerjisini bərpa etsin. İnsan ruhu da müxtəlif hadisələrlə qarşılaşdıqda yorula və ümidsizliyə qapıla bilər. Onun da enerji qazanması üçün qidalanacağı bir mənbəyə ehtiyacı var.

Hövzə və universitet müəllimi "وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الرُّوحِ قُل الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّی" "Səndən ruh barəsində soruşurlar. De: ‘Ruh, Rəbbimin əmrlərindəndir.’" (İsra, 85) ayəsinə istinad edərək belə dedi: İnsan ruhu ilahi bir varlıqdır və onun yenilənməsi üçün ilahi bir vasitəyə – Allahla əlaqəyə və Onun müxtəlif adları ilə çağırılmağa ehtiyacı vardır.

O, əlavə etdi: Allahın çox sayda adı vardır və bu adlar bizim üzərimizə təsir edir, çünki bu adlar həqiqidir; yəni əgər Allahı "Kərim" adı ilə çağırırıqsa, O, həqiqətən Kərimdir, və əgər "Rəhim" adı ilə çağırırıqsa, O, həqiqətən Rəhimdir.

Zəhra Delavəri Parizi davam edərək bildirdi: Əgər bir şeyə ehtiyacınız varsa, Allahı o xüsusiyyətə uyğun adla çağırmanız tövsiyə olunur; məsələn, əgər elm istəyirsinizsə, Allahı "Alim" adı ilə çağırın; əgər ruzi istəyirsinizsə, "Razzaq" adı ilə çağırın, və əgər güc istəyirsinizsə, "Müqtədər" adı ilə çağırın.

Camətuz-Zəhra (s) müəllimi və tədqiqatçısı qeyd etdi: Allahla əlaqə ruhun yenilənməsi və qidalanmasıdır və bu əlaqə nə qədər yaxın olarsa, O adların insanda daha çox təzahür edəcəyi başa düşülür.

O, dua sözünün digər mənası olan "istək" barədə də bəhs edərək qeyd etdi: İnsan bir şey istəyərkən qarşısındakına itaət göstərir, ən aşağı vəziyyətdə olur.

Hövzə və universitet müəllimi dua mövzusunda İmamların (ə) baxışlarına toxunaraq dedi: İmam Əli (ə) dua haqqında belə buyurur: Dua, qaranlıqların işığıdır; başqa bir yerdə isə belə deyir: Dua, Allahın rəhmətinin açarı və Onun yanında ən sevimli əməlidir. İmam Sadiq (ə) isə dua üçün belə demişdir: Dua, dərdlərin şəfasıdır.

Zəhra Delavəri Parizi İmam Sadiq (ə)-ın dua ilə bağlı "Dua, dərdlərin dərmanıdır" sözlərini xatırladaraq dedi: Məsum İmamlar (ə) daim dua etməyə tövsiyə ediblər və belə buyurublar ki, hətta ən kiçik məsələlərinizi belə Allahdan istəyin və bu məsələlər üçün dua edin; çünki bu istəyin özü, Allahla əlaqə qurmaq üçün bir bəhanədir.

O, əlavə etdi: Dua və Allahla davamlı əlaqə ruhun sakitliyi, gücü və işıqlanmasını təmin edir, eyni zamanda bəlanın dəf olunmasına səbəb olur. Həyatda baş verə biləcək bir çox qəza, dua vasitəsilə dəyişə bilər.

Camətuz-Zəhra (s) müəllimi və tədqiqatçısı dedi: İnsanın etdiyi bütün dualar qəbul olunur və qəbul olunmama ehtimalı yoxdur, lakin bəzən bu qəbul etmə ya tez, ya da gec baş verir, ya da istənilən şey başqa bir şeylə əvəzlənir.

O, "فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ خَیْرًا یَرَهُ وَ مَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ شَرًّا یَرَهُ"
"Kim bir zərrə qədər yaxşılıq edərsə, onu görər, kim bir zərrə qədər pislik edərsə, onu da görər." (Zəlzələ, 7)
 ayəsinə istinad edərək əlavə etdi: Qurani-Kərimə görə, insanın etdiyi hər bir xeyir və şər işin ən kiçik bir zərrəsi belə gözardı edilmir və hətta niyyətlərimiz də itmir. Bu səbəbdən İmamların (ə) çox tövsiyə etdiyi dua kimi ibadətlər də heç vaxt gözardı edilmir.

Hövzə və universitet müəllimi dua haqqında daha çox danışaraq belə dedi: Dua, Allahla əlaqə qurmaq və Onu çağırmaq olmaqla yanaşı, insanın içində təsir və nuranilik yaradır. Məsumlardan (ə) nəql olunan dualar isə bir universitet və həyat tərzi metodudur. Məsələn, güzgüyə baxarkən oxunan duada deyilir: "Allahım, necə ki, üzümü gözəl etdin, əxlaqımı da gözəl et."

O, dua haqqında daha da danışaraq əlavə etdi: Dua, ibadətin həqiqi mənası və ruhudur. Dua ruhu sakitləşdirir və təkallahlığa işarə edir; çünki o, yalnız Allahın yardım edənin, zəngin, qüdrətli və bilginin olduğunu ortaya qoyur.

Zəhra Delavəri Parizi dua etmənin də digər bütün işlər kimi müəyyən şərtlərə və qaydalara ehtiyacı olduğunu bildirdi və belə davam etdi: Duanın şərtlərindən biri ürəyin incə olmasıdır, çünki təkəbbürlə dua etmək mümkün deyil. Həmçinin, dua edərkən düşünmək və təfəkkür etmək lazımdır. Bu səbəbdən, həmişə "Nüdbə", "Kumeyl", "Əbu Həmzə Somali" və ya hətta "Ali-Yasin" və "Aşura" kimi duaların mənalarını oxumağı tövsiyə edirəm, belə ki, onların nə dediyini anlayasınız.

O, əlavə etdi: İmam Əli (ə) bu barədə belə buyurur: "لاخَیرَ فی قِرائَةٍ لاتَدَبُّرَ فیها"
"Təfəkkür edilməyən oxumaqda heç bir xeyir yoxdur." Həmçinin, rəvayətlərdə qeyd edilir ki, bir surəni oxuyarkən məqsədiniz yalnız onun sonuna çatmaq olmamalıdır, əksinə məqsədiniz Qurani-Kərimi başa düşmək olmalıdır; çünki bəzən bir ayəyə təfəkkür etmək insanın həyatını dəyişdirə bilər.

Camətuz-Zəhra (s) müəllimi və tədqiqatçısı dua üçün digər bir şərt olaraq hüzur və diqqət göstərdi və belə dedi: Dua edərkən ürəkdən qatılmaq və diqqət göstərmək, dua etməkdəki əxlaq və qaydalara riayət etməkdir.

O, qeyd etdi: Tövsiyə olunur ki, insan dua etməyə başlarkən utanc və istiğfarla başlasın; yəni etdiyi səhvlərdən və yerinə yetirmədiyi vəzifələrindən utansın və istiğfar etsin. Rəvayətlərdə qeyd edilir ki, bəla sizə hücum etdikdə, istiğfar edin və belə deyin: "Allahım, boynum çox incədir və əgər bu bəla mənim günahım ucbatından baş veribsə, məni bağışla."

Hövzə və universitet müəllimi davam edərək belə dedi: Bəzi dualar üçün xüsusi vaxtlar tövsiyə edilmişdir, çünki Allah tərəfindən bir rəhmət əsintisi gəlir və insanın özünü bu yolda yerləşdirməsi daha yaxşıdır; amma bu, insanı dua etməyi yalnız bu vaxtlarla məhdudlaşdırmağa səbəb olmamalıdır, çünki Quranda belə buyurulur: ««الذین یذْکُرُون اللَّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَیٰ جُنُوبِکُمْ؛"
"Onlar ki, Allahı yad edirlər, ayıq, oturmuş halda və tərəfləri üstə uzanmış halda..." (Ali İmran 191)

O, Əmirəl-möminin (ə)-ın münacatına istinad edərək dedi: Əmirəl-möminin (ə)-ın münacatında belə deyilir: أَنْتَ الْمَوْلَی وَ أَنَا الْعَبْدُ، أَنْتَ الْقَوِیُّ وَ أَنَا الضَّعِیفُ»"Sən Padişahsan, mən isə qulum, Sən qüdrətlisən, mən isə zəifəm..." Əgər biz bu ifadələri Allahla olan əlaqələrimizdə nəzərə alsaq, bu, bütün istəklərimizi Allahdan istəməyimizə səbəb olar. Çünki ağıllıca olan odur ki, zəif və məhv olan bir varlıq, bütün istəyini zəngin və qüdrətli Allahdan istəsin.

Zəhra Delavəri Parizi vurğuladı ki, həyatımızın bütün sahələrində əlaqəmizi Allahla qorumaq vacibdir. Bütün işlərə Allahın adı ilə başlamaq lazımdır və bütün fəaliyyətlər, hətta dərs oxumaq, yemək bişirmək kimi gündəlik işlər də Allahı yad edərək və Allah üçün edilməlidir. Əslində, gündəlik işlərimizin hamısını Allahın adı ilə başlamaq lazımdır.

Mətnin sonu.